Wiadomości z rynku

środa
13 listopada 2024

SENT - kiedy kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu?

Od przyjętego mandatu nie można się odwołać
22 marca 2019

Dawid Korczyński Adwokat

Za jedno naruszenie może być nałożona zarówno kara pieniężna na przewoźnika, jak i mandat na kierującego pojazdem

 

W sytuacji, gdy przewoźnik nie zgadza się z ustaleniami kontrolujących dotyczącymi stwierdzonych naruszeń SENT, kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu.

Rodzaje kar w ustawie SENT

Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów przewiduje dwa rodzaje kar:
• administracyjne kary pieniężne nakładane na firmy;
• grzywny nakładane na kierowców.

Administracyjne kary pieniężne

Kary pieniężne nakładane są na podmiot odbierający, wysyłający lub przewoźnika w tzw. trybie administracyjnym. Postępowanie dotyczące nałożenia kary toczy się w oparciu o przepisy ordynacji podatkowej.

Grzywny na kierowców

Kary grzywny nakładane są na kierowców w następujących przypadkach:
1. rozpoczęcia przewozu towaru przez kierującego bez numeru referencyjnego, bez dokumentu zastępującego zgłoszenie i potwierdzenia przyjęcia dokumentu zastępującego zgłoszenie albo dokumentu potwierdzającego przesunięcie międzymagazynowe;
2. nie włączenia lokalizatora przed rozpoczęciem przewozu towaru lub z chwilą rozpoczęcia przewozu towaru na terytorium kraju;
3. niezatrzymania pojazdu w przypadku stwierdzenia trwającej dłużej niż godzinę niesprawności lokalizatora albo zewnętrznego systemu lokalizacji.
Na kierowców mogą zostać nałożone grzywny w wysokości od 5000 do 7500 zł. Nakładane są one w trybie określonym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. Prawo ich nakładania i pobierania w drodze mandatu karnego mają funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, Policji, Straży Granicznej, inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego.

Kary pieniężne i grzywny mogą być nakładane jednocześnie

jedno naruszenie może być nałożona zarówno kara pieniężna na przewoźnika, jak i mandat na kierującego pojazdem. Na przykład. za nie włączenia lokalizatora przed rozpoczęciem przewozu ukarany karą pieniężną w wysokości 10.000 zł zostanie przewoźnik. Na kierowcę natomiast zostanie nałożona grzywna w wysokości od 5 do 7,5 tys. zł. Zatem łączna suma nałożonych kar może wynieść od 15 do 17,5 tys. zł.

Gdy przewoźnik nie zgadza się z ustaleniami kontrolujących

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości sporządza się protokół według wzoru określonego w rozporządzeniu (art 13 ust. 7 ustawy). Protokół powinien zawierać m. in. ustalenia kontrolujących (pkt 8 protokołu). W protokole znajduje się również miejsce na uwagi (pkt 10 protokołu). Zatem jeżeli kontrolowany ma uwagi co do stwierdzonych naruszeń lub przebiegu kontroli to powinny zostać one wpisane w tym miejscu. Protokół powinien zostać podpisany przez kontrolujących oraz kierującego pojazdem. Podpisanie protokołu przez kierującego nie oznacza, że zgadza się on ze stwierdzonymi w nim naruszeniami. Protokół z kontroli sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden doręczany jest kierującemu pojazdem. Po podpisaniu protokołu i jego doręczeniu nie składa się do niego zastrzeżeń, jak ma to miejsce w przypadku np. kontroli podatkowej. Stwierdzone w protokole naruszenia stanowią podstawę do ewentualnego wszczęcia postępowania w przedmiocie nałożenia kary. Nie jest natomiast wykluczone, by w przypadku stwierdzonych w protokole naruszeń, przewoźnik przesłał do organu przeprowadzającego kontrolę wyjaśnienia jeszcze przed wszczęciem postępowania.

Mandat dla kierującego

Procedura w przedmiocie nałożenia administracyjnej kary pieniężnej na przewoźnika zasadniczo różni się od postępowania dotyczącego nałożenia grzywny na kierowcę. O ile w przypadku przewoźnika protokół stanowi dopiero podstawę wszczęcia postępowania o nałożenie kary, o tyle przyjęcie mandatu definitywnie zamyka sprawę. Zatem jeżeli kierujący nie zgadza się ze stwierdzonym naruszeniem, nie powinien przyjmować mandatu. Od przyjętego mandatu nie można się odwołać. W przypadku gdy kierowca nie przyjmie mandatu sprawa może zostać skierowana do sądu z wnioskiem o ukaranie. Należy zwrócić uwagę, że kara orzeczona przez sąd nie może być surowsza od tej jaka zostałaby nałożona w drodze mandatu. Zatem jej maksymalna wysokość może wynieść 7,5 tys. zł. Dodatkowo mogą dojść koszty sądowe w wysokości od 50 do 150 zł. Sąd ma jednak możliwość odstąpienia od nałożenia kary, w tym również w sytuacji, gdy stwierdzi, ze naruszenie miało miejsce, ale np. ukaranie byłoby niecelowe. Sąd natomiast nigdy nie ukarze kierowcy jeżeli stwierdzi, że jego zachowanie było niezawinione. Odpowiedzialność kierowcy w przeciwieństwie do odpowiedzialności przewoźnika opiera się na zasadzie winy. Tzn. ważne jest to, czy naruszenie było zawinione. Niedogodnością w przypadku odmowy przyjęcia mandatu może być konieczność stawiennictwa w sądzie. Należy pamiętać jednak, że stawiennictwo takie będzie obowiązkowe tylko w przypadku gdy sąd do tego zobowiąże. W innym przypadku można zawnioskować o złożenie wyjaśnień na piśmie (art 40 i art 67 § 3 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia) i je przesłać do sądu. W przypadku gdy sąd będzie jednak chciał przesłuchać kierowcę może on zawnioskować o dokonanie tego w sądzie najbliższym dla jego miejsca zamieszkania.

Podsumowanie

Jak wynika z powyższego odmowa przyjęcia mandatu może wiązać się dla kierowcy i przewoźnika z pewnymi niedogodnościami. Jednak jego przyjęcie pozbawia możliwości uniknięcia zapłaty grzywny, nawet wówczas gdyby okazało się, że stwierdzone w protokole kontroli naruszenie nie miało miejsca. Zatem w przypadku gdy przewoźnik nie zgadza się z ustaleniami kontrolujących dotyczącymi stwierdzonych naruszeń SENT, kierowca powinien odmówić przyjęcia mandatu.
Klikając [ Zapisz ] zgadzasz się na przetwarzanie swoich danych osobowych zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W każdej chwili możesz się wypisać klikając na link Wypisz znajdujący się na końcu każdej z otrzymanych wiadomości.